کنتاکتورهای الکتریکی زیرمجموعه ای از کلیدهای الکترومغناطیسی را تشکیل می دهند که به عنوان رله شناخته می شوند
کنتاکتور در اتوماسیون صنعتی، یک نوع کلید الکتریکی است که برای کنترل و مدیریت جریان برق در دستگاه ها و سیستم های صنعتی استفاده می شود. کنتاکتورها عموماً برای کنترل موتور ها، ادوات آچاری، پمپ ها و سایر دستگاه های الکتریکی استفاده می شوند. کنتاکتورها دارای ورودی های کنترلی هستند که می توانند از طریق سوئیچ ها، ماژول ها یا پیام های الکتریکی فعال شوند. وقتی سیگنال کنترلی فعال شده است، کنتاکتورها باز و بسته می شوند و جریان برق را در حالت مورد نیاز تنظیم می کنند. این به اتوماسیون صنعتی امکان می دهد تا سیستم های بزرگ را به صورت هوشمند و مؤثر کنترل کند و عملکرد آن ها را بهبود بخشد.
اگر قصد کار با نرم افزار TIA را دارید، پیشنهاد ما به شما، پکیج آموزش تیاپورتال است که از صفر تا صد کار با این نرم افزار را به شما آموزش خواهد داد.
contactor چیست؟
کنتاکتور یک وسیله الکتریکی است که به طور گسترده برای روشن و خاموش کردن مدارها استفاده می شود. به این ترتیب، کنتاکتورهای الکتریکی زیرمجموعه ای از کلیدهای الکترومغناطیسی را تشکیل می دهند که به عنوان رله شناخته می شوند. رله یک دستگاه سوئیچینگ الکتریکی است که از یک سیم پیچ الکترومغناطیسی برای باز و بسته کردن مجموعه ای از کنتاکت ها استفاده می کند. این عمل منجر به روشن یا خاموش شدن مدار (برقراری یا قطع شدن مدار) می شود. کنتاکتور نوع خاصی از رله است، اگرچه تفاوت های مهمی بین رله و کنتاکتور وجود دارد. کنتاکتورها اصولاً برای استفاده در برنامه هایی طراحی شده اند که مقدار زیادی جریان نیاز به تعویض دارد. اگر به دنبال تعریف مختصر کنتاکتور الکتریکی هستید، می توانید چیزی شبیه به زیر بگویید: کنتاکتور یک وسیله کلید کنترل الکتریکی است که برای باز و بسته کردن مکرر مدار طراحی شده است. کنتاکتورها معمولاً برای کاربردهای دارای جریان بالاتر نسبت به رله های استاندارد استفاده می شوند که کار مشابهی را با سوئیچینگ جریان کم انجام می دهند.
چه زمانی از کنتاکتور استفاده می کنیم؟
یک کنتاکتور الکتریکی در طیف گسترده ای از موقعیت ها استفاده می شود که در آن نیاز به تغییر مکرر برق به یک مدار وجود دارد. مانند سوئیچ های رله، آنها برای انجام این کار در هزاران سیکل طراحی و ساخته شده اند. کنتاکتورها عمدتاً برای کاربردهای توان بالاتر نسبت به رله انتخاب می شوند. این به دلیل توانایی آنها در اجازه دادن به ولتاژها و جریانهای کم برای سوئیچ کردن، یا چرخه برق، یک مدار ولتاژ/جریان بسیار بالاتر است.
به طور معمول، یک کنتاکتور در شرایطی استفاده می شود که بارهای برق باید به طور مکرر یا سریع خاموش و روشن شوند. با این حال، می توان آن ها را به گونه ای پیکربندی کرد که هنگام فعال شدن، مدار را روشن کنند (معمولاً باز یا بدون کنتاکت)، یا برای قطع برق مدار در صورت فعال شدن (معمولاً بسته یا کنتاکت های NC). دو کاربرد کلاسیک برای کنتاکتور به عنوان راه انداز موتور الکتریکی است - مانند مواردی که از کنتاکت ها و کانکتورهای کمکی برای استفاده در وسایل نقلیه الکتریکی استفاده می کنند - و در سیستم های کنترل روشنایی پرقدرت. هنگامی که یک کنتاکتور به عنوان راه انداز مغناطیسی برای موتور الکتریکی استفاده می شود، معمولاً طیف وسیعی از ویژگی های ایمنی دیگر مانند قطع برق، حفاظت از اتصال کوتاه، محافظت در برابر اضافه بار و حفاظت در برابر ولتاژ را نیز فراهم می کند. کنتاکتورهایی که برای کنترل تاسیسات روشنایی پرقدرت استفاده می شوند، اغلب در یک پیکربندی چفت شونده قرار می گیرند تا مصرف برق کلی را کاهش دهند.
برای آموزش PLC می توانید از طریق شماره تماس های 02634705449 و 09220658764 با کارشناسان ما در مجموعه مهار صنعت در ارتباط باشید.
این آرایش شامل دو سیم پیچ الکترومغناطیسی است که پشت سر هم کار می کنند. یک سیم پیچ، تماس های مدار را در صورت روشن شدن کوتاه می بندد و آنها را به صورت مغناطیسی بسته نگه می دارد. سیم پیچ دوم پس از روشن شدن دوباره آنها را باز می کند. این نوع راه اندازی به ویژه برای اتوماسیون راه اندازی های روشنایی اداری، تجاری و صنعتی در مقیاس بزرگ رایج است. این اصل مانند نحوه کار یک رله چفت کننده است، اگرچه رله دوم بیشتر در مدارهای کوچکتر با بارهای کاهش یافته استفاده می شود. از آنجایی که کنتاکتورها به طور خاص برای این نوع کاربردهای ولتاژ بالا در نظر گرفته شده اند، از نظر فیزیکی بزرگتر و قوی تر از دستگاه های سوئیچینگ رله استاندارد هستند. با این حال، بیشتر کنتاکتورهای الکتریکی هنوز به گونه ای طراحی شده اند که به راحتی قابل حمل و نصب باشند و به طور کلی برای استفاده در میدان بسیار مناسب در نظر گرفته می شوند.
کنتاکتور چگونه کار می کند؟
برای درک بهتر نحوه عملکرد یک کنتاکتور، دانستن سه جزء اصلی هر دستگاه کنتاکتور الکتریکی هنگام مونتاژ مفید است. اینها معمولاً سیم پیچ، کنتاکت ها و محفظه دستگاه هستند.
- سیم پیچ یا آهنربای الکتریکی جزء کلیدی یک کنتاکتور است. بسته به نحوه راه اندازی دستگاه، هنگام دریافت برق، عملکرد خاصی را روی کنتاکت های سوئیچ انجام می دهد (باز کردن یا بستن آنها).
- کنتاکت ها اجزای دستگاهی هستند که برق را در مدار سوئیچینگ انتقال می دهند. انواع مختلفی از کنتاکت ها در اکثر کنتاکتورها از جمله فنرها و کنتاکت های برق یافت می شود. هر نوع عملکرد خاصی را در انتقال جریان و ولتاژ انجام می دهد.
- محفظه کنتاکتور یکی دیگر از قطعات مهم دستگاه است. این محفظه ای است که سیم پیچ و کنتاکت ها را احاطه کرده و به عایق بندی اجزای کلیدی کنتاکتور کمک می کند. این محفظه از کاربران در برابر لمس تصادفی هر بخش رسانای سوئیچ محافظت می کند و همچنین محافظت قوی در برابر خطراتی مانند گرم شدن بیش از حد، انفجار و خطرات زیست محیطی مانند آلودگی و رطوبت ارائه می دهد.
اصل کار یک کنتاکتور الکتریکی ساده است. هنگامی که سیم پیچ الکترومغناطیسی جریانی از آن عبور می کند، میدان مغناطیسی ایجاد می شود. این امر باعث می شود که آرمیچر داخل کنتاکتور با توجه به کنتاکت های الکتریکی به روش خاصی حرکت کند. بسته به نحوه طراحی دستگاه خاص و نقشی که برای آن در نظر گرفته شده است، معمولاً باز یا بسته کردن مخاطبین است.
- اگر کنتاکتور به صورت معمولی باز (NO) طراحی شده باشد، تحریک سیم پیچ با ولتاژ، کنتاکت ها را به هم فشار می دهد، مدار را برقرار می کند و اجازه می دهد تا برق در اطراف مدار جریان یابد. وقتی سیم پیچ قطع شود، کنتاکت ها باز می شوند و مدار خاموش می شود. بیشتر کنتاکتورها اینگونه طراحی می شوند.
- یک کنتاکتور معمولی بسته (NC) برعکس عمل می کند. مدار کامل است (تماس ها بسته است) در حالی که کنتاکتور قطع می شود اما هر زمان که جریانی به آهنربا الکتریکی وارد شود قطع می شود (تماس ها باز می شود). این یک پیکربندی کمتر رایج برای کنتاکتورها است، اگرچه یک تنظیم جایگزین نسبتاً رایج برای کلیدهای رله استاندارد است.
کنتاکتورها می توانند به سرعت این وظیفه سوئیچینگ را طی هزاران (یا در واقع میلیون ها) چرخه در طول عمر کاری کامل خود انجام دهند.
نمودار سیم کشی کنتاکتور
یک مثال رایج از نمودار سیم کشی کنتاکتور ممکن است چیزی شبیه به این باشد. این نمودار مثال برای یک کنتاکتور سه قطبی با یک N.O است. تماس پایه
تفاوت بین کنتاکتور و رله
اگرچه قبلاً بیان کرده ایم که کنتاکتورها برای کاربردهای توان بالاتر نسبت به رله ها استفاده می شوند، درک تفاوت های فنی کامل بین کنتاکتور و رله کمی پیچیده تر است. یک لیست کامل تر از تفاوت های بین کنتاکتور و رله شامل موارد زیر است:
- Load capacity. کنتاکتورها به گونه ای طراحی و ساخته شده اند که از برنامه های سوئیچینگ توان بسیار بالاتری نسبت به رله های کنترلی استفاده کنند. رله ها معمولاً برای استفاده با بارهای حدود 5A-15A رزرو می شوند و اغلب برای 10A یا کمتر رتبه بندی می شوند.
- Contact standards. کنتاکتورها تقریباً همیشه در یک پیکربندی معمولی باز (NO) تنظیم می شوند. این بدان معنی است که مدار فقط زمانی برقرار می شود که آهنربای الکتریکی در کنتاکتور جریان دریافت می کند. رله ها با هر دو کنتاکت NO و NC به راحتی پیدا می شوند.
- Protections and safety features. کنتاکتورها معمولاً طیف گسترده تری از بریدگی ها و حفاظت های ایمنی را ارائه می دهند که نشان دهنده این واقعیت است که آنها برای کاربردهای توان بالاتر طراحی شده اند. در واقع، نوع خاصی از سوئیچ که به عنوان رله اضافه بار کنتاکتور شناخته می شود، به طور خاص برای استفاده در جلوگیری از گرم شدن بیش از حد ماشین آلات و مدارهای برق طراحی شده است.
در جاهای دیگر، نمونه های رایج از ویژگی های ایمنی کنتاکتور استاندارد عبارتند از:
- کنتاکت های فنری، برای قطع یک مدار الکتریکی در صورت خاموش بودن کنتاکتور.
- حفاظت اضافه بار که در صورت دریافت نوسان جریان برای یک دوره معین، راه اندازی می شود.
- سرکوب قوس مغناطیسی، که هر قوس جریانی را مجبور می کند مسافت بیشتری را نسبت به انرژی که حمل می کند طی کند.
با توجه به اینکه کنتاکتورها برای کاربردهای سنگین و توان بالاتر در نظر گرفته شده اند، از نظر فیزیکی بزرگ تر و سنگین تر از رله ها هستند و سرعت سوئیچینگ آن ها به طور قابل توجهی کندتر است. آنها همچنین در بیشتر موارد گرانتر از رله هستند و به دلیل سیم پیچ های الکترومغناطیسی بزرگتر، انرژی بیشتری مصرف می کنند.
شایع ترین دلیل خرابی کنتاکتور چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا یک کنتاکتور الکتریکی ممکن است دچار خرابی شود و نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد. متداول ترین روش جوشکاری تماسی یا تماسی است که در آن کنتاکت های دستگاه در یک موقعیت گیر کرده یا ذوب می شوند. این معمولاً نتیجه جریان های هجومی بیش از حد، ولتاژهای کنترل ناپایدار، زمان های انتقال بسیار کم بین جریان های پیک بالا یا صرفاً به دلیل سایش و پارگی طبیعی است. حالت دوم معمولاً به صورت سوختن تدریجی آلیاژهای پوشش دهنده پایانه های تماس ظاهر می شود و باعث می شود مس در معرض زیرین به هم جوش بخورد. یکی دیگر از دلایل کمتر رایج برای خرابی کنتاکتور، سوختن سیم پیچ است که اغلب به دلیل ولتاژ بیش از حد (یا ناکافی) در دو انتهای سیم پیچ الکترومغناطیسی ایجاد می شود. ورود خاک، گرد و غبار یا رطوبت به شکاف هوای اطراف سیم پیچ نیز می تواند یکی از عوامل موثر باشد.
معنی A1 و A2 در کنتاکتور چیست؟
A1 و A2 روی کنتاکتور معمولاً به هر دو انتهای مجموعه سیم پیچ الکترومغناطیسی اشاره دارد. اکثر سازندگان کنتاکتور از A1 و A2 برای تعیین دو پایانه اتصال برق به سیم پیچ مغناطیسی کنتاکتور استفاده می کنند.
13 و 14 روی کنتاکتور چیست؟
13 و 14 روی کنتاکتور نیز به عناوین رایج سازنده اشاره دارد. در این مورد، آنها برای برچسب زدن پایانه های روی کنتاکت های معمولی باز در دستگاه استفاده می شوند.